naar verhaaloverzicht
20 mei 2022

Afstuderen met één been in het werkveld

Naast haar opleiding Docent Theater bij ArtEZ in Zwolle, is Jasmine van der Putten freelance theaterdocent bij Internationaal Theater Amsterdam (ITA). “Ik doe al zoveel dat ik soms vergeet dat ik nog aan het afstuderen ben. Het vierde jaar is een fijn en natuurlijk verloop naar het werkveld.”

Jasmine zit middenin de afstudeerdrukte. Ze deed dit jaar onderzoek naar community building rondom theatervoorstellingen, ze liep, stage bij Well Made Productions en maakte haar eigen voorstelling bij Mooi Weer & Zo, een Rotterdams theatergezelschap dat haar een talentontwikkelingstraject aanbood. Tijdens haar stage bij ITA was Jasmine regieassistent bij een juniorproductie, waarbij ze ook meewerkte aan de educatie rondom de voorstelling. “Na mijn stage namen ze me in dienst als freelance docent. Dat is natuurlijk heel nice. Zo sta ik al voor het afstuderen met één been in het werkveld.”

Als Zwollenaar naar Rotterdam

Niet alleen door haar werk, maar ook door haar nieuwe leven buiten Zwolle voelt ArtEZ al verder weg. “Als onderdeel van de bouwsteen ‘Exile’ in het derde jaar, verhuisde ik als Zwollenaar naar Rotterdam. Een letterlijke verbanning zodoende, omdat het me als maker van kleur makkelijker leek om hier aansluiting te vinden.” Een thema dat ook aan bod komt in haar eindvoorstelling JUNCTION. Net voor de finals speelt de voorstelling een weekend lang in Rotterdam. “Het is een voorstelling met mensen van kleur, voor mensen van kleur, waarin de spelers vier verhalen vertolken uit het boek Kinderen van zwarte bevrijders.”

“Het helpt als je weet dat je gevoel iets collectiefs is.”

Als dochter van een zwarte Amerikaan die vroeger ook soldaat was, een Nederlandse moeder en opgegroeid in het witte Zwolle, herkende Jasmine zich in de verhalen uit het boek. “Ik dacht hé, deze mensen delen mijn gevoel. Ik vond het raar dat ik die geschiedenis niet kende. Terwijl het helpend kan zijn als je weet dat je gevoel of ervaring iets collectiefs is. Ik zie de voorstelling dan ook als ‘healing for black’ en ‘education for white’. Met het publiek wil ik op zoek naar universele thema’s, maar ook deze onbekende geschiedenis vertellen die lang als niet belangrijk werd ervaren.”

Toolkit voor makers

Rode draad door het afstuderen van Jasmine, is haar onderzoek naar community building. “Het theater kampt vaak met een te eenzijdig publiek. Ik doe onderzoek naar hoe je de juiste mensen op de juiste plek krijgt. Ik ontwikkelde een toolkit die theaters en gezelschappen kunnen inzetten bij diverse voorstellingen, zodat je geen vaste kliek krijgt. Tegelijkertijd wil ik deze vraag tot aan mijn pensioen blijven onderzoeken. Als makers in een veranderende wereld moeten we onszelf deze vraag blijven stellen.”

In de toekomst wil Jasmine met jongeren werken. “Ik werk graag met hen omdat zij de toekomst zijn. Theater is een mooi middel, je ziet de jongeren groeien. Het heeft mij ook zelfverzekerder gemaakt. Tijdens de opleiding ga je op zoek naar wie je bent als maker, hoe je jezelf ziet in de maatschappij en wat je nodig hebt. De opleiding was zwemmen soms. Maar nu zie ik waar dat allemaal goed voor was. Het is een opleiding die erg stuurt op zelfstandigheid. Daardoor maakt iedereen tijdens de vier jaar een enorme groei door. Je ontwikkelt je heel breed.”

“Ik heb iets gevonden wat me steeds nieuwsgieriger maakt.”

De manier van onderwijs past goed bij Jasmine. “Ik ben geen type om veel in de boeken te zitten, ik ben veel meer van het doen en dingen uitvoeren. Dankzij de bouwstenen kun je de opleiding inrichten zoals hij bij je past. Zo kreeg ik kreeg de kans om drie maanden bij ArtEZ in Arnhem te gaan studeren, zodat ik les kreeg van twee makers van kleur. Ik gaf aan wat ik daarin miste in Zwolle en daarin dachten ze met me mee. In mijn werk heb ik variatie nodig.

Ik wil educatie ontwikkelen, met jongeren werken en aan theaterproducties werken. Eigenlijk alles wat ik nu al doe en mooi vind, zoals spoken word en muziek. Dat vind ik zo mooi aan theater, alles waar ik een passie voor voel komt erin samen.”